Ses Desibeli Nedir ?
Desibel kavramı akustik, elektronik, antenler, optik sistemler ve sinyalizasyon gibi birçok alanda karşımıza çıkmaktadır. Desibelin ne olduğunu, nasıl ölçüldüğünü, desibel türlerini sizler için inceledik.
Desibel (dB) ses seviyesini ölçmek ve fiziksel iki değerin oranını ifade etmek için kullanılan logaritmik bir birimdir. Bu karşılaştırılan değerler ses, voltaj, elektromanyetik dalga, yoğunluk vb. değerler olabilir. Desibel, 10 tabanlı logaritma ile ilişkilidir. 1 bel 10 desibeldir. Bu birim Alexander Graham Bell onuruna atfedilmiştir. Bel birimi pek kullanılmaz.
Desibelin tanımı 20. Yüzyılların başlarında Amerika Birleşik Devletlerinde Bell Şirketi’nin telefon güç ölçümlerini yaptıkları sırada tanımlanmıştır. Bugün bu birim birçok bilim ve mühendislik alanında geniş ölçeklerde kullanılmaktadır. Bu alanlar kontrol teorisi, elektronik, akustik vb. olarak sıralanabilir. Elektronik sinyal ve gürültü kazanılması veya kaybedilmesi çoğunlukla desibel cinsinden ifade edilmektedir.
Desibel’inTürleri
►Voltaj Türü;
1) dBu ve dBv: Voltaj göreli olarak 1 volttur. RMS voltajına göre karekök 0,6 Volt yaklaşık olarak 0,7746 Volttur bu da -2,218 dBv’tur. Aslında dBv kavram karışıklığını önlemek için dBu geliştirildi. Çünkü “v” voltajı, “u” da yüklenmemiş bir sistemi ifade eder.
2) dBmv: Voltaj göreli olarak 1 milivolttur. Genellikle televizyon kablolarında, TV sinyallerini iletmesi için kullanılan bir ifadedir. TV kabloları 75 ohmlukkoaksiyel kablo kullanır. Bu kablodaki 0 dBmv -78,75 dBW’a karşılık gelir.
3) dBµv veya dBuv: Genel olarak televizyon ve anten amplifikatörlerinde kullanılır. 60dBuv=0 dBmv’tur.
►Akustik Türü;
1) dB SPL (Sound Pressure Level): dB SPL, havada diğer gazlarla beraber göreceli olarak 20 mikropaskal = 2*10-5 Pascallık bir değere sahiptir ve bu 20 mikropaskallık sesi insan kulağı duyabilir. Su altında 1 mikropaskallık referans alınarak kullanılır. Bir pascal RMS ses basıncı 94 dB SPL seviyesine karşılık gelir.
2) dB SIL(Sound İnstentiy Level): Göreli olarak 10-12 W/m2’lık bir değere sahiptir. İnsan kulağının duyma seviyesine yaklaşık olarak eşittir.
3) dB SPL(Sound Power Level): Göreli olarak 10-12 W’lık bir değere sahiptir.
4) dB (A): Genellikle farklı sesleri filtrelemekiçin kullanılır. A skalası 40 dB’e göre filtrelendiğinde bu dB (A) şeklinde ifade edilir.